Zakład Narodowy im. Ossolińskich, jedna z najważniejszych instytucji kultury w Polsce. Jest następcą prawnym fundacji ustanowionej przez Józefa Maksymiliana Ossolińskiego w roku 1817 i kontynuuje jej działalność w zakresie gromadzenia, opracowania i upowszechniania zbiorów bibliotecznych i muzealnych, prowadzenia prac naukowo-badawczych oraz działalności wydawniczej.
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 5 stycznia 1995 roku o fundacji- Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Dz.U. z 1995 r, Nr 2, poz. 121 z późn. zm), ZNiO jest fundacją mającą osobowość prawną i działającą pod patronatem Prezydenta RP.
Działa przez ustanowione w ustawie organy.
Siedziba Zakładu jest miasto Wrocław i działa na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
Dla właściwej realizacji celów Zakład możne prowadzić działalność poza granicami kraju zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnym.
Celami Zakładu zgodnie z historyczną tradycją i postanowieniami założyciela są:
1) utrzymywanie Narodowej Biblioteki Ossolineum i pomnażanie jej zbiorów, zwłaszcza w zakresie humanistyki polskiej i słowiańskiej, oraz ich opracowywanie i upowszechnianie,
2) utrzymywanie Muzeum Książąt Lubomirskich i pomnażanie jego zbiorów w zakresie sztuki i pamiątek historycznych oraz ich opracowywanie i upowszechnianie,
3) wspieranie i prowadzenie prac naukowo-badawczych,
4) działalność wydawnicza.
Zakład realizuje powyższe cele w szczególności poprzez:
1) organizowanie i finansowanie:
a) prac naukowo-badawczych,
b) konferencji i seminariów,
c) działalności popularyzatorskiej,
d) stypendiów i nagród dla osób realizujących lub predestynowanych do realizacji
celów Zakładu,
e) „Czasopisma Zakładu Narodowego im. Ossolinskich”
2) współpracę z innymi placówkami naukowymi i naukowo-badawczymi oraz
instytucjami państwowymi, stowarzyszeniami i fundacjami, które zajmują się
problematyką nauki i kultury.
3) Prowadzenie Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu